Sos sojowy - rodzaje, zastosowanie, właściwości



Sos sojowy jest jednym z podstawowych składników kuchni azjatyckiej. W zależności od kraju pochodzenia jego smak i konsystencja są nieco inne. W Chinach jest on wyraźnie słony i gęsty, w Indonezji słodki i rzadki, natomiast w Japonii słony i rzadki. W ostatnich latach, gdy kuchnia azjatycka na dobre zagościła na Zachodzie, również sos sojowy zyskał na popularności. Obecnie stosuje się w różnych kuchniach, także w polskiej.

Jeśli zastanawiasz się w jaki sposób powstaje sos sojowy, jakie są właściwości i zastosowanie sosu sojowego dobrze trafiłeś. W niniejszym artykule przybliżymy Ci nieco historię sosu, podpowiemy jak go stosować i wyjaśnimy czy jest dobry dla zdrowia. Mamy nadzieję, że lektura tekstu pozwoli Ci znaleźć odpowiedź na wszystkie pytania dotyczące sosu sojowego!

Sos sojowy - co to jest?

Sos sojowy powstaje z pszenicy, wody, soli i ziaren soi, które poddawane są procesowi fermentacji. Dodając do tych składników drożdże i bakterie mlekowe powstaje zacier, który jest następnie wyciskany i filtrowany, w efekcie czego powstaje klarowny sos.

Pierwotnie wykorzystywany w celu konserwowania żywności sos sojowy zyskał ogromną popularność ze względu na walory smakowe i wszechstronne zastosowanie. Jego fenomen polega na zdolności wydobywania z potraw smaku bez zmieniania go.

Ciekawostką jest, że odmiana sosu sojowego o nazwie tamari nie zawiera w swoim składzie ziaren pszenicy przez co może być stosowana przez osoby unikające glutenu.

Czy sos sojowy jest zdrowy?

Kupując sos sojowy warto kierować się jego składem. Wyłącznie sos pozbawiony sztucznych składników, takich jak barwniki, konserwanty i aromaty jest cennych źródłem witamin i składników odżywczych. Znajdziemy w nim białko (aż 10g w 100g sosu!), węglowodany i nienasycone kwasy tłuszczowe. Ponadto, sos sojowy zawiera witaminy z grupy B, żelazo, magnez, wapń i potas. Co ciekawe jest on również źródłem błonnika pokarmowego wspomagającego trawienie i przeciwdziałającego chorobom krążenia. Warto również zaznaczyć, że sos sojowy jest przyprawą niskokaloryczną. W 100g sosu znajduje się zaledwie 60 kcal, dzięki czemu bez obaw może być spożywany przez osoby na diecie odchudzającej.

Rodzaje sosu sojowego

Nie każdy sos sojowy jest taki sam. Jak już wspomniano we wstępie sosy mogą różnić się konsystencją, smakiem, a nawet sposobem wytwarzania. Japończycy wyróżniają pięć rodzajów sosu sojowego - najpopularniejszy koikuchi (ok. 80% japońskiej produkcji sosu sojowego), bardziej słony usukuchi, tamari produkowany bez dodatku ziaren pszenicy, saishikomi o silnym aromacie i słodkawym smaku oraz shiro o wyraźnym, słodkim smaku i jasnej barwie.

Sos sojowy jasny czy ciemny?

Z kolei, w Chinach wyróżnia się trzy rodzaje sosów sojowych - jasny, ciemny i sojowo-grzybowy. Do produkcji sosu sojowo-grzybowego, jak sama nazwa wskazuje, wykorzystuje się również grzyby, dzięki czemu jego smak jest intensywniejszy, a barwa ciemniejsza. Ze względu na grzybowy posmak jest świetnym dodatkiem do dań mięsnych.

Sos sojowy ciemny jest dość intensywny w smaku i zapachu. Dzięki długiej fermentacji jego barwa jest wyraźnie ciemna, a konsystencja gęsta. Świetnie sprawdza się w roli marynaty do mięsa oraz dodatku do dań gotowanych i pieczonych.

Sos sojowy jasny jest znacznie lżejszy od ciemnego. Wyróżnia go subtelniejszy smak i wyższa słoność. Najczęściej wykorzystuje się go jako dodatek do gotowych dań, takich jak sushi, ryby i zupy.

Sos sojowy - do czego stosować?

Sos sojowy to przyprawa uniwersalna. Powszechnie kojarzony z kuchnią azjatycką z powodzeniem może być wykorzystywany do doprawiania dań europejskich, w tym również kuchni polskiej. Gotując gulasz, gołąbki, a nawet zupę pomidorową możemy dodać nieco sosu sojowego, aby poprawić ich smak i aromat. Ponadto, sos sojowy świetnie sprawdza się w roli dodatku do dressingu sałatkowego, glazury do mięs i marynat. W naszej restauracji serwujemy go jako dodatek do sushi i poke bowli.